Eigenlijk is het heel logisch. In plaats van shampoo of douchegel aan te lengen met water en het in een plastic fles doen, worden de werkende bestanddelen veel geconcentreerder verpakt in vaste vorm, waardoor een papieren verpakking volstaat. Over de onstuitbare terugkeer van vaste zeep.
Tekst: Amélie Dufour
Er hoeft niet onnodig water getransporteerd te worden tussen fabriek, winkel en huis én er passen veel meer stukken zeep in een container dan flessen shampoo en douchegel. En dan gaat vaste zeep ook nog eens langer mee... De opmars van vaste zeep in de badkamer past perfect binnen het kader van de steeds belangrijker wordende duurzaamheid. Maar hoe is het om met haarzeep je haren te wassen, in vergelijking met ‘reguliere’ shampoo? Wat werkt goed voor je huid? En wat is er überhaupt allemaal op de markt aan vaste zeepjes? Een kleine rondgang.
Wonderblokjes
Mariëlle Asselbergs van knipsalon Madame X in Arnhem (madame-x.nl) gebruikt al sinds 2018 natuurlijke haarzeep en conditioner in haar salon. “Het zijn wonderblokjes, je haren én hoofdhuid worden er beter van!” In haar salon worden de haren gewassen met haarzeep, waarbij Mariëlle haar klanten maar al te graag adviseert. “Ieder haartype heeft een ander haarzeepje nodig. Na het wassen krijgen klanten het (gebruikte) stukje haarzeep mee naar huis, zodat ze thuis nog een maand hun haren kunnen wassen met de zeep, om te wennen.”
Mariëlle gebruikt en verkoopt in haar salon haarzeep van het merk HelemaalShea (helemaalshea.nl), een kleinschalige zeepziederij in De Rijp, Noord-Holland. Alles wordt er “met zorg en liefde met de hand gemaakt in kleine oplages, zodat je altijd een vers product hebt”. Alle producten zijn vegan en gemaakt met natuurlijke ingrediënten, en het eindresultaat is “alleen getest op man en kinderen”. De zepen worden handgemaakt volgens de ‘cold pressmethode’: plantaardige oliën en boters worden gemengd met loog, een mengsel van water met natriumhydroxide ofsodium hydroxide. De oliën, boters en loog gaan het verzepingsproces aan, waarna er van de loog niets meer overblijft. Bovendien ontstaat er door het verzepingsproces natuurlijke glycerine.
Sweet Rose (haarzeep en lichaamszeep in één, met zoete amandelen en etherische rozenolie, geschikt voor alle haar- en huidtypen), Dead Sea Mud (met modder uit de Dode Zee die een kalmerend effect heeft op de onrustige huid en tegelijkertijd een perfecte scheerzeep is), Sea Buckthorn (gezichtszeep met duindoornolie, verbetert de elasticiteit van de huid en zorgt dat het vochtgehalte op peil blijft) en Birch (een haarzeep met versterkende berkolie en paardenkastanje-extract): het is slechts een kleine greep uit het aanbod van HelemaalShea. Daarnaast worden er nog zogenaamde ‘solid conditioners’ verkocht én – lekker duurzaam – zeepjes met een schoonheidsfoutje die met korting weg mogen.
Ruikt lekker, schuimt goed
“Het ruikt echt lekker, niet gekunsteld”, aldus Klaske (59), die het proefblokje dat ze van Madame X had meegekregen inmiddels heeft opgebruikt. “En het voelt natuurlijker, omdat je je haren niet met kunstmatige producten wast. Ook mijn moeder (86), die erg last heeft van een droge huid, heeft veel baat bij het Dead Sea Mud-zeepje, omdat het geen agressief middel is maar precies aansluit op haar huid- en haartype.” Erica (58) kreeg een Sweet Rose-zeepje voor Sinterklaas en die is pas net opgegaan, ze heeft er lang mee gedaan. “Ik vond hem heerlijk ruiken en lekker schuimen.”
Sebastiaan (31) heeft het gevoel met een vaste haarzeep “iets goeds te doen voor je haar”. Bovendien vindt ook hij het Birch-zeepje lekker ruiken en goed schuimen. Michelle (30) gebruikt nu zo’n twee jaar haarzeep, en bestelt regelmatig een proefpakketje met verschillende kleine zeepjes op de website van HelemaalShea. “Ik ben er nog niet helemaal uit welke ik het best vind, maar het fijne aan deze zeepjes vind ik dat mijn haar minder slap wordt dan van gewone shampoo, dat er meer volume in mijn haar komt en dat het natuurlijk is. Je moet alleen wel wat langer je haar wassen; als ik het snel uitspoel, merk ik dat er bij het kammen wat zeepresten in mijn borstel zitten.”
Geen grammetje plastic
Zijn de zeepjes van HelemaalShea te koop via de website of kleinere (eco)winkels (of in bovenstaand geval kapsalons), de 100% plasticvrije en milieuvriendelijke cosmetische producten van HappySoaps (thehappysoaps.com) zijn ook verkrijgbaar bij de (grotere) drogist. Oprichters Marcel en Marco hebben zich altijd verbaasd over het feit dat de schappen van verzorgingsproducten vol staan met plastic verpakkingen. Dat moet anders kunnen, dachten de mannen, waarna ze een betaalbaar en duurzaam alternatief ontwikkelden. In juni 2019 startten ze met HappySoaps, een vrolijk en toegankelijk verzorgingsmerk voor iedereen. In de productie, de opslag en verzending: er wordt geen grammetje plastic gebruikt. Alle producten worden met de hand gemaakt in de eigen zeperij in Nederland, om de CO2-voetdruk zo klein mogelijk te houden en onnodige reiskilometers te vermijden. Om écht impact te maken wil HappySoaps toegankelijk zijn voor iedereen, zowel in verkrijgbaarheid als in prijs. Met als uiteindelijke doel: een plasticvrije toekomst.
Het oog wil ook wat
Ook bij Botma & van Bennekom (botmaenvanbennekom.nl) uit het Gelderse Duiven worden alle producten handgemaakt volgens de cold press-methode. Ze stoppen hun aandacht en liefde niet alleen in de bereiding, maar ook in het uiterlijk van de zepen, waardoor het ook prachtige cadeautjes zijn. Zoals de haverscrubzeep met bergamot, grapefruit en Ylang Ylang. Heerlijk voor lichaam én gezicht, maar je kunt er ook je handen mee wassen. Een heerlijk verkwikkende geur en de gemalen havermout zorgt voor een zachte scrub. De eigengemaakte havermelk maakt de zeep extra romig. Of de boszeep, met een prachtig aards printje en de geur van cederhout, rozemarijn en eucalyptus. Liever een fris en vrolijk zeepje dat geschikt is voor vet haar? Ga dan voor de wit-met-gele citrushaarzeep, extra fijn in combinatie met de conditioner.
En dan is dit nog maar het begin, en slechts een kleine greep uit de enorme opmars van vaste zeepmerken de laatste jaren. Het moge duidelijk zijn: er is (hopelijk nu definitief) geen weg meer terug.