Tekst: Marie-Christine Koestal
“We leven in een zeer snelle tijd en dito maatschappij die een hoop van ons verwacht. Wij proberen daaraan te voldoen zonder stil te staan bij de vraag: ‘Is dit wat ik wil?’. Anderzijds zijn we een meester geworden in zorgen voor anderen en onszelf te vergeten. Als klinisch psycholoog en psychotherapeut begeleid ik cliënten online. Het komt heel veel voor dat mensen altijd dezelfde patronen volgen. Onbewust herhalen ze zaken. Ze vallen bijvoorbeeld altijd op de verkeerde man of komen bij diverse werkkringen dezelfde problemen tegen. Dat kost heel veel mentale energie. Daar zijn woorden voor. Die woorden wil ik doorgeven.”
Aldus Nina Mouton, over de reden van het schrijven van haar nieuwste boek. Ze vervolgt: “Het boek zet aan tot zelfreflectie. Het is absoluut niet gemakkelijk om vastgeroeste patronen te doorbreken en je grenzen voortaan te bewaken. Maar als je dat doet, is het wel een enorm cadeau aan jezelf én aan anderen.”
In Zelfzorg is het begin van alles typeert Mouton zelfzorg op diverse manieren: hoe jij in de wereld staat, zonder jezelf te verloochenen. Maar ook: zorgen voor het kind in jou. En kijken naar je behoeften, op regelmatige momenten luisteren naar je lichaam, tijd maken voor jezelf, hulp durven vragen, eerlijk zijn tegen jezelf. In één woord vertaald is zelfzorg vooral zelfkennis, zegt ze. “Er zijn verschillende manieren om naar zelfzorg te kijken. Vanuit de psychologische kant is het zelfkennis. Weten wat we nodig hebben. Dan is het zo veel gemakkelijker om voor jezelf én voor een ander te zorgen.’’
Wat zelfzorg absoluut niet is, is me-time, tijd voor jezelf. Nina: “Ik hoor vaak mensen zeggen: ‘Maar ik ga regelmatig met vrienden weg’. Of: ‘Ik ga elke week naar yoga’. En: ‘Ik ga op zaterdagavond lekker in bad’. Dat is allemaal supergoed, maar geen zelfzorg. Je bent namelijk meer dan dat bad op zaterdagavond. Zelfzorg is van binnenuit zorgen voor jezelf en je grenzen aangeven. Het gaat over geven wat je kúnt geven. We geven meestal wat er van ons wordt verwacht…”
Nina zelf ontdekte de beginselen van zelfzorg tijdens haar opleiding tot therapeut. Dat beschrijft ze in de inleiding van haar boek:
Bij mij zouden ze niks vinden. Ze, dat waren de twee begeleiders van de opleiding contextuele therapie. En mij, tja, dat was ik. Zo’n opleiding contextuele therapie is er om als therapeut in wording de confrontatie aan te gaan met je eigen verleden. Maar ik had de perfecte ouders, de perfecte jeugd en de perfecte kindertijd gehad. Ik was er dus helemaal gerust over: hoe hard ze ook hun best zouden doen, bij mij zouden ze geen oude kwetsuren of onverwerkte trauma’s ontdekken. Nee, ik zou niet diegene zijn
die in tranen in de les zat. Ik was nooit kwaad. Want ik was sterker dan dat. Ik was ook nooit verdrietig. Ik was sterker dan dat. Ik was ook nooit bang … want – je raadt het al – ik was sterker dan dat. Maar niks bleek minder waar. Tijdens de sessies werd duidelijk dat ik al meer dan dertig jaar in complete ontkenning
leefde. En langzaam maar zeker, alsof je een tikje geeft tegen een hardgekookt ei, brak de perfecte schaal om mij heen. Ze vonden wél iets. En nog iets. En voor ik het wist, waren de tranen daar toch.
In de drogisterijbranche is zelfzorg ‘dat wat burgers zelf kunnen doen om gezond te blijven en gezondheidsklachten te verminderen of op te lossen’. Nina Moutons boek ‘Zelfzorg is het begin
van alles’ beziet zelfzorg als weten wie je bent, waar je vandaan komt en waar je naartoe wil. Met als resultaat: meer innerlijke rust, meer zekerheid om grenzen aan te geven en jezelf te zijn en een fantastische band met jezelf.
“Ik had ook allerlei dingen die ik automatisch deed en waar ik helemaal niet bij stilstond”, zegt Nina. “Door de opleiding leerde ik bewuste keuzes maken. Ik ben recent gescheiden en zit daardoor vaak zonder de kinderen. Dan is er een grote leegte. In plaats van bij de pakken neer te zitten of meteen met een vriendin af te spreken, vraag ik mezelf af: wat heb ik nu nodig? Alleen zijn? Me met vriendinnen omringen? Naar een dansavond gaan? Of misschien met vriendinnen naar een dansavond gaan? Hoe kan ik voor mezelf zorgen als een volwassen Nina? Hoe voor de kleine Nina? En waar kan ik halen wat ik nodig heb? Het gaat er niet om dat er patronen moeten worden weggeknipt, maar dat je je er bewust van bent wat die patronen zijn en ze dan in te zetten op de momenten dat we het nodig hebben.
Het is fijn om emoties te kunnen onderdrukken als je bijvoorbeeld een moeilijk gesprek op je werk hebt. Als je je er maar bewust van bent dat je ze op dat moment onderdrukt. De meeste mensen gaan maar door zonder ooit kwaadheid of angst te voelen. Ze zijn altijd die rots in de branding die zorgt voor iedereen. Behalve voor zichzelf.” In het boek neemt Mouton de lezer als eerste mee naar de start van zelfzorg: voelen wat je voelt. De meest voorkomende lichamelijke signalen zijn overprikkeling, touched out zijn, hyperventilatie en pijn. Ook beschrijft ze hoe je op die signalen kunt reageren. Verborgen oorzaken van stress (trauma en inner voices), blauwe plekken die achterblijven, draaglast verlagen en draagkracht verhogen, technieken voor omgang met stressvolle situaties, kwetsbaarheid, de eerste duizend dagen van een kind, parentificatie, passend geven en nemen, Mouton noemt alle mogelijke oorzaken van vastgeroeste patronen en geeft handvatten hoe die te doorbreken.
Hoe ontdekt de lezer welke zelfzorg bij hem of haar past?
“Door goed te weten te komen waar de opgebouwde patronen vandaan komen en dus te weten waar je in herhaling valt. Dat kun je ontdekken in het boek. Het is een kwestie van herkennen. Je zult zien dat het zo tof is om te ontdekken: dit is het! Patronen doorbreken is een proces. Het boek is het begin. Je zult er je leven lang profijt van hebben.” Als Drogist’Business Nina interviewt over haar boek, is het nog net niet op de markt. Alleen collega-journalisten hebben het ontvangen om zich voor te bereiden op een interview met de auteur. Lof alom. Een paar reacties: ‘Zó herkenbaar.’ ‘Zó goed uitgelegd.’ ‘Zó goed beschreven.’ ‘Ik kan ermee aan de slag.’ “Ja, dat is natuurlijk fantastisch om te horen en dat belooft
wat”, lacht Nina. “Ik hoop dat het boek bij mensen thuis op de salontafel komt te liggen, zodat mannen het ook gaan lezen. Wij vrouwen zijn voortrekkers op het gebied van materie om zelfkennis op te doen en zichzelf op dat vlak te ontplooien. Ik hoor vaak genoeg dat zij wensen dat hun partner dat ook doet. Het is mijn missie dat ook mannen hiermee aan de slag gaan. Misschien moet mijn volgende boek ‘Zelfzorg voor mannen’ heten. En dan qua inhoud precies hetzelfde als dit boek, ha ha ha.”
