Op de dag dat het demissionaire kabinet aankondigt dat per 25 september de anderhalvemetermaatregel niet meer de norm is, kijkt Drogist’Business met Jos Jongstra, directeur van Centraal Bureau voor Drogisterijbedrijven (CBD), terug op de afgelopen anderhalf jaar waarin uitzonderlijke maatregelen de COVID19-pandemie moesten helpen indammen. Ook de gevolgen van de coronacrisis op de branche en de belangrijkste lessen die zijn geleerd, komen aan bod. “Zorg dat je het altijd voor elkaar hebt in je winkel.”
Tekst: Marie-Christine Koestal
“Het belangrijkste, vind ik, is dat de maatregelen van de regering enorm hebben bijgedragen aan de trots van de drogist”, zegt Jos Jongstra. “De drogist werd aangeduid als vitaal beroep en de drogisterij werd aangewezen als een essentiële winkel, nodig om tijdens de lockdown de samenleving draaiende te houden. Dat heeft een enorme Schwung gegeven aan het eergevoel van de drogist. Ontzettend veel consumenten hebben de gang naar de drogist gemaakt. Er is enorm veel om advies gevraagd en gegeven.”
Niet alleen de consument kreeg de drogist weer of nog beter op zijn netvlies en bezocht de winkel voor producten en advies. Ook een grote verscheidenheid aan organisaties die bezig zijn met gezondheidsbeleid vonden de drogist een waardevolle partner. Jongstra: “Wij vormden de eerste branche met een winkelprotocol voor bescherming van klanten en medewerkers in coronatijd. In een pril stadium bogen wij ons over de vraag hoe we de landelijke maatregelen konden doorvoeren in onze winkels om zo een veilige omgeving te creëren voor klant en medewerker. Vanuit CBD is dat in gang gezet. Er kwamen bijvoorbeeld al snel kuchschermen. En toen er eind maart 2020 een enorme run kwam op paracetamol, toiletpapier en vitaminen, konden wij die stormloop goed tackelen door met elkaar de
afspraak te maken dat er per klant maximaal twee stuks van een artikel mochten worden verkocht. Het was niet altijd gemakkelijk om die regel te stellen, maar we hebben het wel kunnen doen. Daar zijn we trots op, omdat we daarmee de beschikbaarheid van deze essentiële middelen voor de consumenten konden borgen.”
Ook is Jongstra trots op de samenwerking in de branche tijdens de crisis. Alle drogisterijbedrijven werkten samen. Zo kwam er een gezamenlijke publiekscampagne op televisie, radio en online. Daarmee werd de drogist als het eerste aanspreekpunt op het gebied van gezondheid op de kaart gezet. Als derde belangrijk gevolg van de coronasituatie noemt Jos Jongstra de trend dat preventie steeds belangrijker is geworden. “Het belang van preventie, gezond blijven, is toegenomen. Je ziet in alle hoeken van de maatschappij dat mensen zich afvragen wat ze kunnen doen om meer weerstand te krijgen. Ik verwacht dat de enorme toename van de vraag naar supplementen geen incident is, maar trend wordt. Je ziet ook in toenemende mate dat jongeren zich bewuster zijn van het feit dat weerstand opbouwen belangrijk is.”
Dus de pandemie is een zegen voor de branche?
“De pandemie benadrukte nog eens de belangrijke rol die de drogisterijen spelen en maakte ons ook weer bewust van onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Maar tegelijkertijd zaten we in een spagaat; het gaf een enorme druk om de winkels überhaupt open te houden. We waren een periode als een van de weinige retailers open en hadden een grote toeloop van klanten, terwijl we ook met zieke medewerkers zaten. We hadden daarnaast te maken met verwijten van collega-winkeliers; waarom wij wel open en zij niet? Er waren klanten die niet alle maatregelen wilden opvolgen, zoals de verplichting met een mandje te winkelen zodat we konden zien hoeveel mensen er in de winkel waren. Zo was er wel meer irritatie op de werkvloer. Het was dus ook een zware tijd.”
De koepelorganisatie en het kenniscentrum voor de drogisterijbranche is de afgelopen anderhalf jaar veelvuldig vraagbaak geweest voor winkeliers. “Grootste issues waren kwesties als: hoe moet ik omgaan met klanten die hun frustraties in de winkel uiten? Die tweedeling in de maatschappij kwam natuurlijk ook in onze winkels tot uiting. Dat kan moeilijke, soms beangstigende situaties geven. Ons advies is dan: ga niet in discussie, probeer het met begrip tot een goed einde te brengen.”
Het CBD organiseert geen onderzoek naar alle gevolgen van corona in detail. Wel komt er een aantal deelonderzoeken, zeker met betrekking tot de lering die uit de pandemie is getrokken. “We zijn bezig met nieuwe plannen. Want ook voor drogisterijen geldt: er is een wereld voor en na corona.” Een van die deelonderzoeken vindt plaats onder consumenten, waarbij aan de orde wordt gesteld hoe zij de maatregelen en de effecten daarvan hebben ervaren. Vooralsnog is de belangrijkste conclusie die mag worden getrokken, zo zegt Jos Jongstra: “Be prepared. Er is een enorme run op producten gekomen waarvan wij normaal zouden zeggen: er is genoeg op voorraad. Maar niemand had natuurlijk ervaring met zo’n grote gebeurtenis als de pandemie. Toch zeggen wij: zorg ervoor dat je in jouw winkel de zaken altijd op orde hebt. Dat is fijn in een situatie waarbij zo veel druk op jouw bedrijf komt zoals corona gaf. Kwaliteit en kennis is altijd een waarborg voor welke situatie dan ook; daarmee ben je ook gewaarborgd tegen dit soort ontwikkelingen.”